Ook deze editie van Fotomanifestatie Noorderlicht blikt terug op het recente verleden. De titel An ocean of possibilities krijgt op diverse niveaus gestalte. In één overkoepelend thema (de naam van de hoofdtentoonstelling) en in vijf subthema’s: Subcultures, Solitude, Call of the wild, Rise en Sustainability. Jawel, Noorderlicht behoudt haar ernst, maar doet een oprechte poging initiatieven te presenteren die lichtpunten bieden in de duisternis van crisis en conflict.
Zijn er nog mogelijkheden voor het individu, groepen, volken om zelf hun wereld vorm te geven, naast of in tegengestelde richting van de stoomwals van de neo-liberale politiek en de principieel amorele houding van wereldwijd opererende bedrijven? Zo vat ik de vraag maar even samen die Noorderlicht en de auteur van deze expositie Wim Melis zichzelf en betrokken fotografen uit alle windstreken stelde.
Deze open call is beantwoord door meer dan zevenhonderd inzenders, waarvan zo’n zestig fotografen zijn uitgenodigd om deel te nemen. De hoofdtentoonstelling huist in de nieuwe locatie van het Fries Museum in het centrum van Leeuwarden. De andere expo’s vinden we in drie leegstaande winkels van het aangrenzende winkelcentrum Zaailand, het iets verder gelegen Natuurmuseum en op de binnenplaats van de voormalige gevangenis Blokhuispoort om de hoek.
Wanneer ervaren tentoonstellingmakers zestig series kiezen uit een oceaan van ruim zevenhonderd inzendingen, dan kun je ervan uitgaan dat het gepresenteerde werk van een zeker gehalte is. Mijn favoriet is helaas minder toegankelijk. Het Black.Light Project bestaat uit enkele meters beeld en een breedbeeldmonitor. Met die ene koptelefoon op je kop wordt je meegevoerd naar kwade en minder kwade momenten in de recente geschiedenis van Afrika. De prachtige tekst van Pedro Rosa Mendes, de quasi-laconieke fotografie van Wolf Böwig, de tekeningen en de muziek verwijzen niet voor niets naar Heart of Darkness van Joseph Conrad (The horror! The horror!). Maar Böwig en Rosa Mendes zoeken vooral naar de verwerking van de gruwel van de oorlog, naar hoop.
Beelden van idealisme, van geloof in een beter leven vinden we ook in de series van Böök en Marcilhacy. Een ongedacht nieuw thuis voor Congolesen in een Fins dorp en voor daklozen in de tweedehands caravans van de Franse ex-gedetineerde Brann du Senon.
Fotografie kan je door simpele beelden oog in oog brengen met situaties die je niet lijken aan te gaan. Met keihard geflitste beelden van de bizarre barricades op het Maidanplein maakt Golovchenko je deelgenoot. De archaïsche aanpak van Krsnoshchok en Lebedynskyy werkt romantiserend en vergroot ondanks hun vaak epische beelden de afstand.
De esthetiek van sommige series, de schijnbaar vluchtige blijmoedigheid zorgen voor distantie, met name bij de uitwerking van het thema Call of the Wild. Alsof je naar Discovery Channel zit te staren. Escapisten die de weg terug naar de natuur zoeken. Het levert soms fijne plaatjes op en ik wens ze veel succes.
Tomaszewki maakte een fraaie, sprekende serie over een coöperatie van Ghanese vissers die op hun visgronden moeten concurreren met industriëel werkende Chinese trawlers. Masi bezocht Bohpal, waar sinds de ramp in 1984 het grondwater nog steeds giftig is. Een meisje proeft de regen. Metson Scott portretteerde Irak-veteranen die moeite kregen met hun acties en zich uitspraken.
De ontmoetingen die Danila Tkachenko forceerde met kluizenaars in de Russische wouden resulteerde in kwetsbare, stille beelden. De manier waarop deze eenzaten hun leven en omgeving vormgeven heeft hij indrukwekkend in beeld gebracht. Met gelijksoortige aandacht won de Italiaanse fotografe Cardana het vertrouwen van de Britse ‘Mods’. Zij mochten op de foto in de outfits en de omgeving die zij kozen.
Wat mij betreft blijft het Noorderlichtfestival een logboek van onze tijd. De eigenwijze organisatie toont elk jaar met kwalitatief hoogstaande fotografie wat onze medemens bezield. En dat is altijd goed om te zien, en te weten.
An Ocean of Possibilities
Noorderlicht International Photofestival, 21th edition
Tot en met 26 oktober in diverse locaties in Leeuwarden,
waaronder het Fries Museum, Wilhelminaplein 92 in Leeuwarden
De tentoonstelling kwam tot stand in samenwerking met het Singapore International Photography Festival, waar het direct na de expositieperiode in Leeuwarden te zien is.
voor informatie en beelden: http://www.noorderlicht.com/nl/fotomanifestatie/fotomanifestatie-2014/exposities/